Οι κατολισθήσεις αποτελούν ένα από τα πιο συχνά και επικίνδυνα γεωδυναμικά φαινόμενα, ιδιαίτερα σε ορεινές και ημιορεινές περιοχές της Ελλάδας. Η έγκαιρη αναγνώριση και η συνεχής παρακολούθησή τους είναι καθοριστικής σημασίας για την προστασία υποδομών, περιουσιών και ανθρώπινων ζωών. Σε αυτό το πλαίσιο, η φωτογραμμετρία έχει αναδειχθεί σε βασικό εργαλείο σύγχρονων τοπογραφικών και γεωτεχνικών εφαρμογών.
Τι είναι η φωτογραμμετρία
Η φωτογραμμετρία είναι η επιστήμη που επιτρέπει την εξαγωγή ακριβών μετρήσεων και τρισδιάστατων μοντέλων από φωτογραφίες. Σήμερα εφαρμόζεται κυρίως με:
- Στερεοσκοπικές αεροφωτογραφίες
- Μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones)
- Επίγειες φωτογραφικές λήψεις
Τα δεδομένα επεξεργάζονται με εξειδικευμένο λογισμικό και οδηγούν στη δημιουργία ορθοφωτοχαρτών, ψηφιακών μοντέλων εδάφους (DTM) και τρισδιάστατων απεικονίσεων υψηλής ακρίβειας.
Εντοπισμός κατολισθήσεων με φωτογραμμετρικές μεθόδους
Η φωτογραμμετρία συμβάλλει καθοριστικά στον εντοπισμό κατολισθήσεων με τους εξής τρόπους:
- Ανίχνευση μορφολογικών αλλοιώσεων
Μέσω σύγκρισης φωτογραμμετρικών δεδομένων διαφορετικών χρονικών περιόδων, εντοπίζονται:
- ρωγμές στο έδαφος
- μετακινήσεις πρανών
- καθιζήσεις και αναβαθμίδες
Ακόμη και μικρές μεταβολές στο ανάγλυφο μπορούν να καταγραφούν με ακρίβεια εκατοστών.
- Παρακολούθηση εξέλιξης στο χρόνο
Η επαναλαμβανόμενη λήψη δεδομένων (monitoring) επιτρέπει την αξιολόγηση της ταχύτητας και της κατεύθυνσης των μετακινήσεων, προσφέροντας πολύτιμες πληροφορίες για την επικινδυνότητα του φαινομένου. - Ασφαλής αποτύπωση δυσπρόσιτων περιοχών
Οι κατολισθήσεις συχνά εκδηλώνονται σε απόκρημνα ή επικίνδυνα σημεία. Η χρήση drones εξαλείφει την ανάγκη φυσικής παρουσίας στο πεδίο, αυξάνοντας την ασφάλεια των μετρήσεων. - Υποστήριξη μελετών και τεχνικών έργων
Τα φωτογραμμετρικά προϊόντα χρησιμοποιούνται σε:
- γεωτεχνικές μελέτες
- μελέτες οδοποιίας
- αντιστηρίξεις πρανών
- έργα πολιτικής προστασίας
Παρέχουν αξιόπιστη γεωμετρική βάση για τεχνικές αποφάσεις και σχεδιασμό παρεμβάσεων.
Ο ρόλος του τοπογράφου μηχανικού
Ο τοπογράφος μηχανικός έχει κομβικό ρόλο στη διαδικασία:
- σχεδιάζει τη φωτογραμμετρική αποτύπωση
- εξασφαλίζει τη γεωαναφορά και την ακρίβεια των δεδομένων
- αναλύει τα αποτελέσματα και τα ενσωματώνει σε τεχνικές μελέτες
Ο συνδυασμός εμπειρίας πεδίου και σύγχρονων τεχνολογιών καθιστά τη φωτογραμμετρία ένα αναπόσπαστο εργαλείο της σύγχρονης τοπογραφίας
